12 marca 2019 r. w sali konferencyjnej Urzędu Miasta w Żarach odbył się Lubuski Kongres Zawodowy zorganizowany przez Wojewodę Lubuskiego Władysława Dajczaka oraz Lubuskiego Kuratora Oświaty Ewę Rawę. Współorganizatorem kongresu było Ministerstwo Edukacji Narodowej oraz Kostrzyńsko-Słubicka Specjalna Strefa Ekonomiczna S.A. Organizację spotkania wspierali partnerzy: Starosta Żarski Józef Radzion oraz Burmistrz Miasta Żary Danuta Madej. Patronat medialny nad przedsięwzięciem objęła TVP3 Telewizja Polska S.A. Oddział w Gorzowie Wlkp. oraz Radio Zachód S.A.
Lubuski Kongres Zawodowy był trzecim z szesnastu spotkań organizowanych w Polsce, upowszechniającym zmiany w szkolnictwie branżowym i technicznym zaproponowane przez Ministerstwo Edukacji Narodowej. Celem spotkania była prezentacja potencjału szkół prowadzących kształcenie zawodowe w regionie, wsparcie szkół i pracodawców w nawiązywaniu współpracy, popularyzacja potrzeb krajowego, regionalnego i lokalnego rynku pracy w kontekście dostosowania oferty kształcenia zawodowego.
Zaproszenie do udziału w kongresie przejęli: Minister Edukacji Narodowej, którego reprezentowała Sekretarz Stanu Marzena Machałek, Poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej Jacek Kurzępa, Prezes Zarządu Kostrzyńsko-Słubickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej S.A. Krzysztof Kielec, I Zastępca Komendanta Wojewódzkiego Policji w Gorzowie Wielkopolskim Krzysztof Sidorowicz, Lubuski Komendant Wojewódki PSP w Gorzowie Wlkp. Patryk Maruszak, Komendant Powiatowy Państwowej Straży Pożarnej w Żarach Robert Słowikowski, Komendant Powiatowy Policji w Żarach Armand Pisarczyk-Łyczywek, starostowie, burmistrzowie, przedstawiciele środowiska akademickiego, instytucji rynku pracy, pracodawców, dyrektorzy szkół i pracownicy szkół prowadzących kształcenie zawodowe oraz przedstawiciele izb rzemieślniczych i związków zawodowych.
Lubuski Kongres Zawodowy rozpoczęto otwarciem XVII Targów Edukacyjnych organizowanych przez Starostę Żarskiego w Powiatowym Centrum Sportu przy Zespole Szkół Ogólnokształcących w Żarach. Na targach prezentowano dorobek szkół ponadgimnazjalnych, zapoznawano uczniów z ofertą edukacyjną. Ofertę targów skierowano do uczniów klas trzecich gimnazjum, uczniów klas ósmych szkół podstawowych oraz ich rodziców. Uczestnicy mieli możliwość uzyskania kompleksowego wsparcia przy wyborze kierunku kształcenia oraz dalszej ścieżki zawodowej. Swoje stoiska przygotowały i zaprezentowały: Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Żarach, Zespół Szkół Budowlanych w Żarach, Zespół Szkół Ekonomicznych w Żarach, Zespół Szkół Ogólnokształcących w Żarach, Zespół Szkół Ogólnokształcących i Technicznych w Żarach, Społeczne Liceum Ogólnokształcącego w Żarach, Katolickie Liceum Ogólnokształcącego w Żarach, Zespół Szkół Technicznych w Lubsku, Zespół Szkół Ogólnokształcących i Ekonomicznych w Lubsku, Zakład Doskonalenia Zawodowego w Żarach, Zespół Szkół Specjalnych w Żarach, Ośrodek dla Dzieci Z Wadami Słuchu i Mowy w Żarach, Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Lubsku, Zespół Poradni Psychologiczno – Pedagogicznych Powiatu Żarskiego, Hufiec Pracy w Żarach, Powiatowy Urząd Pracy w Żarach, Organizacja Pracodawców Ziemi Lubuskiej oraz Zakład Ubezpieczeń Społecznych w Żarach.
Następnie zaproszeni goście udali się do sali konferencyjnej Urzędu Miasta Żary, gdzie oficjalnie Lubuski Kurator Oświaty Ewa Rawa przywitała zaproszonych gości, dziękując jednocześnie za przybycie i dotychczasowa zaangażowanie we wdrażanie zmian na rzecz szkolnictwa branżowego i technicznego.
W kolejnych wystąpieniach akcentowano rolę szkolnictwa branżowego.
Wojewoda Lubuski Władysław Dajczak w swoim wystąpieniu zaznaczył, że zorganizowane spotkanie jest okazją do rozmów o szkolnictwie branżowym i technicznym, o dostosowaniu tego kształcenia do wymogów polskiej nowoczesnej i bardzo dobrze rozwijającej się gospodarki w Polsce. Pan Wojewoda podkreślił, że wydarzenie organizowane w Żarach tworzy przestrzeń do pokazania potencjału i możliwości lubuskich szkół i przestrzeń do wymiany doświadczeń między szkołami a przedsiębiorcami, jest okazją do podejmowania wyzwań, by młodzi ludzie doskonalili się w trafnie wybranych branżach. Zaznaczył, że jako kraj nie odbiegamy standardami ilościowymi od państw zachodnich, krajów Europy w zakresie kształcenia branżowego, technicznego. Planowane zmiany, które mają wejść w roku szkolnym 2019/2020 są niezwykle istotne i potrzebne ze względu na pojawiające się sygnały ze strony pracodawców o braku fachowców. Chcemy dostosować szkoły branżowe do wymogów nowoczesnej gospodarki. Nie odbiegamy od państw europejskich. W Polsce 53 % młodzieży wybiera szkoły branżowe i techniczne. Problem jest jednak w tym, że 30 % z nich nie potrafi się odnaleźć na rynku pracy i pozostają bezrobotni. Pracodawcy wciąż narzekają na brak fachowców. Dlatego tak ważna jest współpraca przedsiębiorców ze szkolnictwem zawodowym. Takie forum to dobra okazja do pokazania potencjału szkół lubuskich, które podejmują kształcenie zawodowe – mówił Wojewoda Lubuski Władysław Dajczak.
W trakcie kongresu głos zabrał Poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej Jacek Kurzępa. Zwrócił uwagę na fakt, że dzisiejsze spotkanie ma wymiar świadomościowy dorosłego człowieka, którego świadomość zobowiązuje do większej odpowiedzialności za przestrzeń publiczną. Swoje słowa skierował do pracodawców, nauczycieli, wychowawców, polityków oraz wszystkich uczestniczących w spotkaniu. Pan Jacek Kurzępa odniósł się w wypowiedzi do myśli człowiek zadany i człowiek powierzony, wyjaśniając, że młodzi ludzie są zadani dorosłym, zadani ich odpowiedzialności, kompetencji i świadomości. Rodzice powierzają młodego człowieka wychowawcom, nauczycielom, pracodawcom, którzy biorą niebywałą odpowiedzialność za kształcenie i wychowanie – podkreślał poseł. W zakończeniu swojego wystąpienia zwrócił się do Pani Sekretarz Stanu Marzeny Machałek, dziękując za odpowiedzialność i pasję w realizacji zadań związanych z reformą szkolnictwa branżowego.
Pani Marzena Machałek, Sekretarz Stanu Ministerstwa Edukacji Narodowej, zabierając głos przypomniała, że dwa lata temu podjęła się zadania wypełnienia treścią reformy kształcenia branżowego i zawodowego. Przedsięwzięcie to wymagało zmierzenia się ze stereotypami na temat kształcenia zawodowego i szukania odpowiedzi na pytanie, co się dzieje z uczniami w trakcie kształcenia i po zdobyciu zawodu. Zmierzenie się ze stereotypami, że nie chodzi o ilość młodych ludzi, tylko o trafność i jakość kształcenia zawodowego skłoniło do zmiany koncepcji tego kształcenia – akcentowała Minister. Wskutek tego przygotowano ustawę Prawo Oświatowe, zmieniono 39 ustaw, w tej chwili trwają prace nad zmianą 50 aktów wykonawczych. To była praca Ministerstwa Edukacji Narodowej, Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, Instytutu Badań Edukacyjnych, praca dyrektorów, samorządów i pracodawców. W konsultacjach uczestniczyło ponad tysiąc pracodawców, dziesiątki dyrektorów szkół, samorządowcy i przedstawiciele izb rzemieślniczych. Wniosek jest jeden, trzeba postawić na trafność i jakość kształcenia zawodowego. Szkoły branżowe muszą odpowiadać na potrzeby rynku pracy – podsumowała Minister Machałek.
Następnie Lubuski Kurator Oświaty Ewa Rawa przedstawiła dotychczasowe działania realizowane na rzecz wdrażania reformy oświaty w województwie lubuskim oraz planowane zmiany w szkolnictwie branżowym. Podkreśliła, że celem tych zmian jest odbudowa prestiżu kształcenia zawodowego, zwiększenie wpływu pracodawców na funkcjonowanie kształcenie zawodowego, dopasowanie nowego systemu szkolnictwa branżowego do potrzeb nowoczesnej gospodarki i poszczególnych branż, przygotowanie zmian programowych, organizacyjnych i prawnych, służących poprawie jakości i efektywności kształcenia zawodowego oraz promocja szkolnictwa branżowego wśród uczniów i ich rodziców.
Lubuski Kurator Oświaty Ewa Rawa potwierdziła, że lubuskie szkoły są przygotowane do wdrożenia zmian w kolejnym roku szkolnym.
W swoim wystąpieniu Pani Kurator podziękowała zespołowi pracowników kuratorium, zaangażowanemu w wprowadzanie zmian i przeprowadzenie efektywnych działań w celu podnoszenia jakości kształcenia branżowego. Jest to czas wyjątkowy przed rekrutacją do szkól ponadgimnazjalnych, ponadpodstawowych 2019/2020. Byłam w każdym powiecie, rozmawiałam z każdym starostą czy z przedstawicielem starosty. Rozmawiałam również z prezydentami Gorzowa Wielkopolskiego i Zielonej Góry. Mam takie zapewnienie, że w naszym województwie nie powinno być żadnych problemów z zapewnieniem miejsc wszystkim absolwentom zarówno szkoły podstawowej jak i gimnazjum – dodała na zakończenie Pani Kurator Ewa Rawa.
Podczas konferencji uczestnicy dyskutowali o sytuacji na rynku pracy, kierunkach rozwoju kształcenia zawodowego oraz roli i formach współpracy szkół, pracodawców i organów prowadzących.
W ramach wystąpień prelegenci przedstawili następujące tematy:
- Prognozowanie zapotrzebowania na pracowników w zawodach szkolnictwa branżowego na krajowym i wojewódzkim rynku pracy– prof. Piotr Mikiewicz ekspert Ministerstwa Edukacji Narodowej. Ekspert zwrócił uwagę na potrzebę stałego diagnozowania i dostosowania oferty kształcenia branżowego do potrzeb i dynamiki zmian na rynku pracy. Celem prognozowania ma być przeciwdziałanie dysharmonii edukacja- rynek pracodawców, lepsze dopasowanie potrzeb do oczekiwań rynku i dokonanie pogłębionej analizy jakościowej.
- Zapotrzebowanie na pracowników w zawodach szkolnictwa branżowego na krajowym i wojewódzkim rynku pracy – Agnieszka Demichowicz, Instytut Badań Edukacyjnych, doradca regionalny ds. Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji w województwie lubuskim,
- Potencjał szkół prowadzących kształcenie zawodowe w regionie – Sylwia Czapla, starszy wizytator Kuratorium Oświaty w Gorzowie Wlkp.,
- Prezentacja projektu Razem osiągniemy więcej. Teraz zawodowo!- Aneta Koppernock, Referat Pozaszkolnej Wymiany Młodzieży, Polsko-Niemiecka Współpraca Młodzieży (PNWM).
Ważnym punktem spotkania było podpisanie porozumień o współpracy pomiędzy czterema lubuskimi szkołami i pracodawcami. Umowy podpisali: Zespół Szkół Technicznych i Licealnych w Żaganiu z Dringenberg Polska Sp. z o.o., Liceum Ogólnokształcące w Czerwieńsku z PKP CARGOTABOR Sp. z o.o. Zakład Napraw Taboru w Czerwieńsku, Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego im. KEN w Żarach z F.P.H.U. IKER Mirosław Iker, Zespół Szkół Budowlanych i Samochodowych w Gorzowie Wlkp. z Inter Cars SA w Gorzowie Wlkp.
W trakcie kongresu podziękowano za współpracę i promocję kształcenia branżowego pracodawcom: Enea Operator Sp. z o.o., Nord Napędy Zakłady Produkcyjne Sp. z o.o., Uesa Polska Sp. z o.o. , Przedsiębiorstwo Budownictwa Ogólnego Sp. z o.o , Kostrzyńsko-Słubicka Specjalna Strefa Ekonomiczna SA , Teleskop Sp. z o.o, PGE Energia Ciepła S.A. Oddział Elektrociepłownia w Gorzowie Wielkopolskim, MINOWA – METAL Sp.z o.o. Podziękowania odebrali przedstawiciele jednostek.
Istotne zagadnienia dotyczące szkolnictwa branżowego były poruszone także podczas paneli dyskusyjnych, w których uczestniczyli uczniowie szkół, absolwenci, dyrektorzy szkół i pracodawcy. Tematyka poszczególnych paneli obejmowała zagadnienia:
- Uczeń w centrum zmian w kształceniu zawodowym – od wyboru zawodu do sukcesu na rynku pracy.
- Dostosowanie kształcenia zawodowego do potrzeb krajowego, regionalnego i lokalnego rynku pracy z korzyścią dla ucznia, pracodawcy, szkoły i organu prowadzącego.
- Współpraca z pracodawcami w planowaniu, realizacji i ocenie efektów kształcenia zawodowego.
Podsumowaniem paneli dyskusyjnych były wnioski. Wynikało z nich, że uczeń ma być przygotowany do zawodu, ale także przygotowany do życia w społeczeństwie i gotowy na zmiany, które napotka po opuszczeniu szkoły. Dyskutanci potwierdzili zwiększenie dostosowania kształcenia zawodowego do potrzeb rynku pracy. Występują jednak zagrożenia związane z wykruszaniem się kadry nauczycieli praktycznej nauki zawodu i teoretycznych przedmiotów zawodowych. Pracodawcy widzą potencjał kształcenia praktycznego w zwiększeniu liczby godzin praktyk. Uczestnicy dyskusji potrafili wskazać na zdecydowane korzyści odnoszone w związku z wprowadzeniem kształcenia branżowego i technicznego. Dla uczniów ważne jest umożliwienie im udziału w konkursach, dzięki którym mogą sprawdzać swoją wiedzę i umiejętności.
Lubuski Kongres Zawodowy zakończyła i podsumowała Pani Katarzyna Pernal – Wyderkiewicz Lubuski Wicekurator Oświaty. Podziękowała wszystkim za przybycie na spotkanie, wspólną refleksję nad zmianami w szkolnictwie branżowym i zawodowym. Słowa podziękowania za przygotowanie kongresu Pani Wicekurator skierowała do Dyrektora Wydziału Nadzoru Pedagogicznego Pani Janiny Grzecznowskiej oraz pracowników kuratorium.
Innymi punktami programu spotkania z Sekretarz Stanu Marzeną Machałek w Żarach były:
- Briefing prasowy kierownictwa MEN z udziałem Wojewody Lubuskiego i Lubuskiego Kuratora Oświaty.
- Wspólna wizyta z Lubuskim Kuratorem Oświaty Ewą Rawą i władzami samorządowymi w Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Żarach. W tym miejscu szkoła zaprezentowała nowoczesne pracownie logistyki, AutoCad i diagnostyki samochodowej oraz sprzęt służący najnowszym rozwiązaniom technologicznym.
- Spotkanie z Przedstawicielami Izby Rzemieślniczej i Przedsiębiorczości w Zielonej Górze, podczas którego Prezes Izby Krzysztof Hnat oraz Starsi Cechu podziękowali za wdrożone zmiany w zakresie kształcenia zawodowego.
